Dilbeek ligt geprangd tussen Brussel (Molenbeek) en het Pajottenland. Buiten een vermelding op de radio als er weer eens een ongeval is gebeurd op de Brusselse ring, zegt Dilbeek u waarschijnlijk niets. Nochtans is de oppervlakte van de gemeente de tweede grootste van Vlaams-Brabant na Leuven.
Voor dit tripje trekt u best een halve dag uit. Alle activiteiten en bezienswaardigheden liggen op grondgebied Dilbeek. Gezien de oppervlakte, is het aan te raden dit per auto te doen omdat de route leidt door verschillende deelgemeenten.
Deze trip brengt u achtereenvolgens bij:
Natuurgebied de Wolfsputten, waar in het zuidelijk deel een middeleeuwse zandsteengroeve was
Kasteel de Viron en park
Tramsite Schepdaal
Watermolen St. Gertrudis Pede die nog door Pieter Brueghel geschilderd werd
de Wolfsputten: van zandsteengroeve tot natuurgebied
De trip begin op de parking van het Cultureel Centrum Westrand te Dilbeek. Het navigatie-adres is : Kamerijklaan 46, Dilbeek. De parking is gratis toegankelijk. Opgelet: op woensdag is er markt en is de parking niet beschikbaar!
Alhoewel dit gebouw, de Westrand, cultureel centrum van Dilbeek, futuristisch oogt, staat u aan de rand van een 15e eeuwse zandsteengroeve.
Zonsopgang aan cc de Westrand in Dilbeek
De betonnen randen zijn deel van een amfitheater dat het Agentschap Natuur en Bos begin 2020 aanlegt voor educatieve doeleinden. Alhoewel het reliëf in deze streek niet helemaal plat is, is deze put mensenwerk. Hier werd in de 15de eeuw namelijk zandsteen gedolven waarmee verschillende kerken en kathedralen in Brussel gebouwd werden. Bijna de ganse streek was eigendom van de Benedictinessen en het kasteel van Groot Bijgaarden.
Aan uw linkerhand ziet u de ingang van het natuurgebied, waar u verschillende kortere wandelingen kunt doen die bewegwijzerd zijn.
Zorg wel voor stevig schoeisel als u het gebied binnengaat nadat het geregend heeft, want het kan er behoorlijk vettig zijn. Er zijn verschillende verharde en aangelegde wandelpaden. In het noorden van het 90ha grote gebied, is er ook een uitkijkplatform. Meer info vindt u op de website van het Agentschap Natuur en Bos.
Trek voor de wandeling ongeveer 1,5u uit.
Enkel de strepen in de lucht wijzen erop dat u hier op niet meer dan 20km van de nationale luchthaven staat.
Kasteel de Viron
U kan natuurlijk de Wolfsputten overslaan en wat langer genieten van dit prachtige kasteel annex park.
Het gebouw in neotudorstijl werd in 1862 ontworpen door de architect Jean-Pierre Cluysenaar, in opdracht van de familie de Viron die zich in 1775 te Dilbeek vestigde. Het kasteel telt 12 torens, 52 vertrekken, 365 ramen en 7 trappen. Het grenst aan het Cultureel Centrum en de Wolfsputten; u hoeft dus enkel maar de straat over te steken.
Vandaag is het kasteel door het gemeentebestuur in gebruik als gemeentehuis.
Deze foto werd op Google Maps op 3 maanden tijd meer dan 31.000 maal bekeken!
Tegenover het kasteel is voldoende horeca gelegenheid voor een hapje of een drankje.
Tramsite Schepdaal (deelgemeente Dilbeek)
Deze site is uniek en de enige en laatste stelplaats van de buurtspoorwegen die bewaard is gebleven.
Vervoerde de boerentram enkel boeren ofwa?
De "boerentram" is een uitdrukking die de meeste mensen kennen. Maar vanwaar komt de naam?
Reeds in 1887 hadden de spoorwegen het plan opgevat om het platteland te ontsluiten. ze deden dat door sporen aan te leggen voor regionale verbindingen. Deze stelplaats dateert van 1888 en was het eindpunt van de lijn Brussel-Schepdaal.
De wagons werden in het begin nog door paarden getrokken. Vanaf 1910 werd de lijn geëlektrificeerd.
Het unieke was dat deze trams waren samengesteld uit zowel passagiers- als goederentransport. De naam "boerentram" is allicht ontleend aan het regelmatige transport van koeien, varkens en schapen via deze weg.
De site
Deze unieke site bestaat uit een stationsgebouw, een watertoren, een hout- en zandmagazijn, een lampenmagazijn, een goederenmagazijn, een smidse en drie loodsen.
Het stationsgebouw bevatte ook een woning voor de stationschef en slaapgelegenheid voor het personeel dat vroege of late dienst had.
Nog tot 1968 werden hier trams hersteld maar sinds de opheffing van de tramlijn Brussel-Ninove in 1970 geraakte de site in verval.
Tijdens de restauratie die duurde van 1999 tot 2009, werd alles gerestaureerd naar de oorspronkelijke staat.
De trams
In de loodsen bevinden zich een aantal unieke stellen. Van stoomlocomotief tot een rijtuig dat voor Leopold II werd gebouwd. Een bezoek meer dan waard!
Als u de site wil bezoeken, check dan zeker eerst de website omdat deze prachtige site niet altijd toegankelijk is!
Brueghel achterna: watermolen St. Gertrudis Pede
Deze watermolen is één van de laatste nog maalvaardige watermolens in het Pajottenland. De geschiedenis gaat terug tot in 1392! Enkel de rit naar de molen door het prachtige landschap, is al de moeite waard. U vindt hem hier.
De watermolen van St. Gertrudis Pede zou meerdere malen door Pieter Brueghel geschilderd zijn
Met het Bruegheljaar dat net achter ons ligt in 2020, werd aan dit gebouwtje veel aandacht besteed. De overlevering wil immers dat Pieter Brueghel de Oude deze watermolen 400j geleden schilderde op "De terugkeer van de kudde" en "Ekster op de galg".
Op de website van de gemeente Dilbeek, vindt u alle mogelijkheden op vlak van al dan niet geleid bezoek.
Als u achter het gebouwtje door wandelt, hebt u een prachtig zicht op de vroegere gueuze brouwerij Goossens. Sinds 2019 werd er een brasserie geopend in het gebouw en men brouwt er ook opnieuw bier!
Extra tip
Alhoewel hij niet op grondgebied Dilbeek ligt (OLV-Lombeek, deelgemeente van Roosdaal), bevindt u zich niet ver van de Zepposmolen. Voor de niet meer piepjonge lezers: u weet wel, van het tv feuilleton. Ik bespreek het hier niet uitgebreid, maar ik toon u graag enkele foto's:
