Want ze groeien er als paddenstoelen! Wat is dat trouwens, de Hesbaye? Gewoon, het Waalse Haspengouw en tegelijk de graanschuur van België. En een regio waar heel wat kastelen en andere minder bekende bezienswaardigheden te vinden zijn.
Topbestemming België brengt u een heuse primeur: een nieuwe hotspot nog voor de officiële opening ervan. Neen, we hebben niet snel een kartonnen kasteel gebouwd :)
Veel Vlamingen denken dat Haspengouw een streek is in Limburg. Niet dus. Haspengouw strekt zich uit over de provincies Vlaams-Brabant, Waals-Brabant, Limburg, Luik en Namen!
Haspengouw strekt zich uit over vijf provincies. Het valt op hoe weinig Vlamingen weten van deze regio. Daar komt dan nu verandering in!
Grosso modo bevinden we ons tussen de E40 en de E42. Op de E40 neemt u uitrit 28 Landen. Vlak na de afrit zult u het gloednieuwe zwembadcomplex zien dat een bekende Belgische amusementsgroep er gebouwd heeft. De opening is voor kort na het schrijven van dit artikel, medio december 2020.
Op het eerste zicht is deze regio misschien minder boeiend. Het is een streek waar er bijzonder veel landbouw is. Het landschap is glooiend en wordt voornamelijk gedomineerd door akkers, boerderijen... en kastelen!
Château de Fallais
Onze eerste stop is direct een klapper van formaat. Deze authentieke XII eeuwse burcht ademt geschiedenis en avontuur! Fallais is een deelgemeente van Braives. Het huidige kasteel werd voornamelijk gebouwd tussen de 16de en de 18de eeuw.
Bekijk hier de exacte locatie op Google Maps.
Als u deze regio doorkruist, bedenk dan goed dat u hier op de grens bent van het graafschap Namen, het prinsbisdom Luik en het graafschap Vlaanderen.
Als de complexe geschiedenis van dit kasteel en de regio u interesseert, verwijs ik u graag naar een goed artikel over de koeienoorlog, die twee jaar aansleepte!
Interessant weetje over dit majestueuze kasteel: zowel Karel de Stoute, hertog van Bourgondië als Lodewijk XI, toenmalige koning van Frankrijk, verbleven hier in 1468 tijdens de verwoesting van Luik.
Vandaag is het kasteel eigendom van de familie de Marneffe die het kasteel bewoont. U kunt het niet bezoeken.
De oorlog duurt nog altijd voort in Fallais
Allicht is u bij uw rit naar het kasteel de gedenksteen en de nationale vlaggen van België en Frankrijk opgevallen.
De vijf namen op de gedenksteen zijn Franse slachtoffers van .... de Franse artillerie.
Bij het uitbreken van de WOII in 1940, vatten de Fransen post in Fallais nadat ze alle bruggen over de Mahaigne hebben opgeblazen. Met tanks en mortieren wachten ze de Duitsers op die oprukten van Maastricht.
Vijf Duitse tanks werden vernietigd.
Bij een beslissend artilleriesalvo van op de heuvels rond het dorp, werd er een kanonschot slecht gericht en kwam terecht te midden van de eigen troepen.
De orders waren om de Duitsers tenminste 24h op te houden. Mission accomplished. Maar de prijs was hoog.
De verdwenen spoorweg
Aan de overkant van de gedenksteen ziet u het begin van een wandelweg en een bordje "Village du Saule". De weg wordt geflankeerd door een kleine speeltuin.
Enkel het naambordje doet vermoeden dat hier ooit een spoorweg liep. Van 1875 tot 1963 liep hier de enkelsporige lijn 127 die Landen verbond met Statte (bij Huy)
Het stationsgebouw is verdwenen, maar de bedding van de spoorlijn heeft plaatsgemaakt voor een zeer pittoreske wandelweg naar het al even pittoreske Village du Saule. U kan de wandeling ook overslaan en de verplaatsing maken per auto maar ik raad u zeker deze mooie wandeling aan. Op een 40 minuten bent u ter bestemming.
Village du Saule
Het 18e eeuws gebouwtje temidden van dit Waalse dorpje in een natuurgebied, was origineel een gerechtshof. Hier is jarenlang beslist over leven en dood...
Samen met de naastgelegen watermolen, werd het gerestaureerd in 2007 en omgevormd tot congrescentrum.
In de zomer is hier heel wat bedrijvigheid. Er is ook een horeca-gelegenheid die wegens de COVID crisis uiteraard gesloten was. Niks belet u om uw meegebrachte picknick te gebruiken op één van de plekken die daarvoor voorzien zijn. Er zijn verschillende natuurwandelingen te maken ter plaatse. Een Google-zoekopdracht geeft u alle info.
Wandel zeker eens rond en geniet van de authentieke vierkantshoeves en mooi dorpszicht.
Zou u zeggen dat u hier maar een uurtje van Brussel bent?
Château de Marotte in Braives
Wie kastelen zaait, zal kastelen oogsten? Daar lijkt het wel op, want we zijn het eerste kasteel nog niet voorbij of het tweede ligt op ons pad.
Dit mooie kasteel is nog heel recent naar "kasteelmaatstaven". Het werd gebouwd tussen 1875 en 1930 en is nog steeds bewoond door de graaf Marotte de Montigny.
Bij het binnenrijden van Braives, ziet u van ver het fiere witte kasteel staan. We rijden het hoekje om en parkeren ons aan het monument van de gesneuvelden in de rue St. Pierre.
In de volksmond noemt men deze plek "la vieille distillerie" omdat er achter de muren aan de overkant van de straat ooit een distillerie was die geestrijke dranken stookte.
Als u een honderd meter terug wandelt in de straat, komt u bij de inrijlaan van het kasteel.
De bewoners doen er alles aan om een evenwicht te vinden tussen privacy en het tonen van dit mooie Louis XIV kasteel.
Een passant die nog voor de graaf had gewerkt, wist me te zeggen dat men geen bezwaar heeft als u net voorbij de poort eens gaat kijken naar het kasteel. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat u op het privé domein van deze mensen gaat wandelen...
Klik op de foto om een grote versie te zien.
Glimp van château de Moxhe
Tijdens de verplaatsing naar de volgende stop, rijdt u een stuk over de N80. Net voorbij het centrum van Moxhe, ziet u aan de rechterkant de kasteelmuur. Als u aan het einde van de muur komt, kan u het straatje rechts even inslaan en u parkeren op de grote parking van het transportbedrijf dat zich daar bevindt. Door de poort en tussen de naakte takken, vangt u een glimp op van dit kasteel in Empire stijl.
En die primeur? De tumuli van Seron
Wat een tumulus is, weet u allicht. Een Galloromeinse grafheuvel. En zo zijn er nogal wat langs de voormalige Romeinse heerweg van Keulen naar Tongeren. Misschien hebt u ook wel gemerkt dat u met de wagen over de Chaussée romaine reed... In de streek duidt men de plek ook aan met de term "Campagne des Tombes".
Bekijk hier de exacte ligging op Google Maps.
Het herkenningspunt op Google Maps werd aangemaakt door ondergetekende :) Zo ziet u dat het een échte primeur is...
Op de drie grafheuvels in het gehucht Seron deed men reeds in 1852 opgravingen die toelieten om de heuvels te dateren tot de 2de eeuw na Christus. Er werden zowel menselijke resten gevonden als Romeinse sestertiën. De gevonden voorwerpen zijn te bezichtigen in het archeologisch museum in Namen.
Op het ogenblik van mijn bezoek had men net toeristische voorzieningen aangelegd als een (nog blanco) informatiebord en een parkeerplaats. Het Waals gewest doet gelukkig inspanningen om zijn hotspots bekend en toegankelijk te maken! Geniet zeker ook van het mooie uitzicht over het plateau of maak één van de wandelingen die beschreven zijn op deze website.
We verlaten deze bijzondere plek en rijden verder naar.... het laatste kasteel...
Château de Fernelmont
Enkel de naam spreekt al tot de verbeelding, vindt u niet?.
Dit kasteel is bijzonder op alle vlakken. De eerste vermelding dateert uit 1269 toen hier een houten donjon en een boerderij gebouwd werd. In de 15de-16de eeuw werd dan het kasteel gebouwd. Ook vandaag nog ziet men duidelijk dat er verschillende delen zijn:
Donjon (12de eeuw)
Woonhuis (16de eeuw)
Achterhuis (18de eeuw)
Tijdens WOII werd al het houtwerk afgebroken door Duitse soldaten om zich te verwarmen. Vandaag wordt het ook gebruikt voor huwelijken en tentoonstellingen. Het domein zelf is privaat maar in de omgeving kan men prachtige wandelingen maken. Voor meer info klik hier.
Ik wens u veel plezier met de kastelen van de Hesbaye!